Dùng thảo dược làm chất kích thích miễn dịch trong thủy sản

Sức mạnh của những chiết xuất thảo dược này nằm ở khả năng cải thiện miễn dịch ở ấu trùng trước cả khi hệ thống miễn dịch được hình thành cụ thể.

Các loại thảo được đã và đang được sử dụng trong nhiều nền lĩnh vực để cải thiện sức khỏe trên tôm

Chất kích thích miễn dịch là gì? 

Một chất kích thích làm tăng bẩm sinh hoặc đáp ứng miễn dịch không đặc hiệu khi tương tác trực tiếp, kích thích các tế bào trong hệ thống được gọi là chất kích thích miễn dịch. Các  chất hóa học, chế phẩm vi khuẩn, polysacarit, chiết xuất từ thực vật hoặc động vật, thành phần dinh dưỡng và cytokine đều có thể là những ví dụ về chất kích thích miễn dịch.  

Các loại thảo được đã và đang được sử dụng trong nhiều nền lĩnh vực để cải thiện sức khỏe, xây dựng khả năng phòng vệ của cơ thể chống lại mầm bệnh, điều trị và ngăn ngừa nhiều loại bệnh khác nhau. Do tăng cường miễn dịch và nâng cao hiệu suất tăng trưởng của tôm cá, các chiết xuất thảo dược là những chất kích thích miễn dịch rất hấp dẫn. Đặc tính kháng khuẩn của chúng có tiềm năng trở thành chất thay thế hiệu quả cho các hóa chất và kháng sinh hiện đang được sử dụng trong sản xuất thức ăn nuôi trồng thủy sản. Đặc tính từ các chiết xuất thực vật này là kết quả của sự chuyển hóa thứ cấp các chất có hoạt tính sinh học mạnh, đã được xác định thông qua biểu hiện gen, proteomics và chất chuyển hóa.

Thảo dược - tiềm năng trở thành chất thay thế hiệu quả cho các hóa chất và kháng sinh trong sản xuất thức ăn nuôi trồng thủy sản

Chiết xuất thảo dược được sử dụng như một chất kích thích miễn dịch trong nuôi trồng thủy sản 

Do nhiều phẩm chất như hiệu quả kinh tế, thân thiện với môi trường, ít tác dụng phụ nên việc sử dụng thảo dược trong điều trị bệnh, giảm stress đang ngày càng phổ biến. Thảo dược chứa nhiều loại chất chuyển hóa, thường được gọi là thành phần hóa học thực vật, bao gồm tanin, alkaloid, flavonoid, sắc tố, phenolics, terpenoid, steroid và tinh dầu. 

Rất nhiều tác dụng bao gồm: Chống căng thẳng, giảm stress, thúc đẩy tăng trưởng, kích thích sự thèm ăn, cung cấp dinh dưỡng, kích thích miễn dịch, chống oxy hóa và tác dụng kháng khuẩn ở cá, có liên quan các chiết xuất từ thực vật.  

Ngoài ra, người ta cũng phát hiện ra rằng việc sử dụng thảo dược trong chế độ ăn của cá có thể cải thiện hiệu suất tăng trưởng, tăng cường hệ thống miễn dịch từ các thành phần ngay chất nhờn bên ngoài da cá. Các chuyên gia cũng kết luận rằng những con cá bị stress có lượng đường trong máu thấp hơn đáng kể khi được bổ sung những loại thực vật này.

Tăng cường miễn dịch bẩm sinh bằng chiết xuất thảo dược trong nuôi trồng thủy sản 

Các chất kích thích miễn dịch từ thảo dược vào trong cá sẽ nhanh chóng kích hoạt phản ứng miễn dịch không đặc hiệu. Chẳng hạn như thực bào, bảo vệ cơ thể chống lại nhiễm trùng và sự hình thành các gốc oxy hóa. Bằng cách tăng số lượng bạch cầu trung tính, bạch cầu đơn nhân, tế bào lympho, globulin miễn dịch huyết thanh và tế bào lympho, cũng như kích thích hoạt động của lysozyme, các chất kích thích miễn dịch đang được sử dụng rộng rãi trong nuôi cá. 

Việc gia tăng các vi khuẩn kháng kháng sinh làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ vi sinh vật có sẵn trên cơ thể cá, khiến việc sử dụng kháng sinh để điều trị không hiệu quả và bền vững. Do đó, các loại thực vật khác nhau đã được sử làm chất bổ sung vào chế độ ăn hằng ngày cho cá.

Cụ thể, người ta sử dụng cỏ roi, chanh, gừng, nghệ và lá chè để tăng cường hệ thống miễn dịch, sản xuất các gen liên quan đến miễn dịch và các enzym chống oxy hóa cho cá hồi vân. Việc này không gây ra tác dụng phụ, cũng không làm thay đổi đáng kể tốc độ tăng trưởng của cá. Ngược lại, giúp tăng Globulin miễn dịch, Lysozyme và các enzyme chống oxy hóa trong chất nhầy của da cá nhờ các bữa ăn được bổ sung lá cỏ roi chanh.

                               Thảo dược và đặc tính chữa bệnh trong thủy sản

Tăng cường hoạt động kháng khuẩn

Nhiều nhà khoa học đã xem xét khả năng kháng khuẩn của thảo dược và các thành phần hoạt tính của chúng. Cả vi khuẩn Gram dương và Gram âm đều bị đẩy lùi hiệu quả nhờ đặc tính kháng khuẩn mạnh của các chiết xuất thảo dược này. Thậm chí một số bệnh do nấm, vi rút và ký sinh trùng gây ra có thể được điều trị bằng thảo dược.  

Chẳng hạn, người ta đã sử dụng chiết xuất hạnh nhân Ấn Độ với để kháng khuẩn Aeromonas hydrophila và diệt ngoại ký sinh trùng trên cá rô phi. Cây Hương thảo cũng được sử dụng để phòng ngừa Streptococcus trên cá rô phi.

Một số bệnh do nấm, vi rút và ký sinh trùng gây ra có thể được điều trị bằng thảo dược  

Chất kích thích miễn dịch trong quản lý sức khỏe thủy sản 

Ở cá và nhuyễn thể, các chất kích thích miễn dịch đã được nghiên cứu đến cấp độ tế bào. Nên hiện đang được sử dụng rộng rãi để ngừa bệnh, và hoạt hóa hệ miễn dịch trên thủy sản. So với động vật trên cạn, cá và tôm phụ thuộc nhiều hơn vào các cơ chế bảo vệ chung một cách tự nhiên. Do đó, chất kích thích miễn dịch là rất cần thiết cho các chiến lược quản lý sức khỏe động vật thủy sản. 

Có thể nói phương pháp thiết thực và hiệu quả nhất để phòng bệnh cho cá và tôm nuôi chính là các chất kích thích miễn dịch. Chúng ít nguy hiểm hơn hóa chất và có phổ hiệu quả rộng so với tiêm vacxin. Sức mạnh của những chiết xuất thảo dược này nằm ở khả năng cải thiện miễn dịch ở ấu trùng trước cả khi hệ thống miễn dịch được hình thành cụ thể. Do đó, tiềm năng sử dụng các chất kích thích miễn dịch để điều chỉnh sức khỏe cho thủy sản là rất lớn. 

Hà Tử

Nguồn: Tép Bạc